Lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh cha mẹ cần biết

Tiêm phòng là một biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khỏe của trẻ sơ sinh, ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể gây tử vong hoặc di chứng nặng nề. Tuy nhiên, không phải cha mẹ nào cũng hiểu rõ về lịch tiêm phòng, cách thức tiêm phòng và những tác dụng phụ có thể xảy ra sau khi tiêm phòng cho trẻ sơ sinh. Trong bài viết này, Papaya sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về tiêm phòng cho trẻ sơ sinh.

Lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh cha mẹ cần biết (Nguồn: Canva)

I. Lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh

Theo khuyến nghị của Bộ Y tế Việt Nam và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh bao gồm các mũi vắc xin sau:

• Trong 24 giờ đầu sau sinh: Tiêm vắc xin phòng viêm gan B (mũi 1) và vắc xin phòng bệnh lao (BCG). Nếu mẹ mang virus viêm gan B, bé cần được tiêm thêm huyết thanh kháng viêm gan B.
• Trong 30 ngày đầu sau sinh: Tiêm vắc xin phòng bệnh lao (BCG) nếu chưa tiêm trong 24 giờ đầu sau sinh.
• Tròn 1 tháng tuổi: Tiêm vắc xin phòng viêm gan B (mũi 2) nếu mẹ có mang virus viêm gan B. Nếu không, mũi này sẽ được tiêm cùng với vắc xin kết hợp 5 trong 1 hoặc 6 trong 1 khi bé tròn 2 tháng tuổi.
• Tròn 2 tháng tuổi: Tiêm vắc xin kết hợp 5 trong 1 hoặc 6 trong 1 (phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B và viêm màng não do Haemophilus influenzae loại b) (mũi 1), vắc xin phòng viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa do phế cầu (PCV) (mũi 1) và uống vắc xin phòng tiêu chảy do rotavirus (liều 1).
• Tròn 3 tháng tuổi: Tiêm vắc xin kết hợp 5 trong 1 hoặc 6 trong 1 (mũi 2), vắc xin PCV (mũi 2) và uống vắc xin phòng tiêu chảy do rotavirus (liều 2).
• Tròn 4 tháng tuổi: Tiêm vắc xin kết hợp 5 trong 1 hoặc 6 trong 1 (mũi 3), vắc xin PCV (mũi 3) và uống vắc xin phòng tiêu chảy do rotavirus (liều 3 nếu dùng loại Rotateq của Mỹ).

Lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh có thể thay đổi tùy theo tình trạng sức khỏe của bé, loại vắc xin được sử dụng và khuyến cáo của bác sĩ. Cha mẹ cần theo dõi sát sao lịch tiêm phòng của bé và đưa bé đi tiêm đúng hẹn để đảm bảo hiệu quả phòng bệnh tối ưu cho bé.

Mẹ bầu cần nắm rõ lịch tiêm phòng cho bé yêu (Nguồn: Canva)

II. Lưu ý khi tiêm phòng cho trẻ sơ sinh

Tiêm phòng cho trẻ sơ sinh là một quá trình cần được thực hiện một cách cẩn thận và chính xác để đảm bảo hiệu quả và an toàn cho bé. Cha mẹ cần lưu ý những điều sau khi tiêm phòng cho trẻ sơ sinh:

• Chọn địa điểm tiêm phòng uy tín, có đủ điều kiện vệ sinh và bảo quản vắc xin tốt. Nên tiêm phòng tại các cơ sở y tế công lập hoặc các trung tâm y tế dự phòng có uy tín.
• Mang theo sổ tiêm chủng của bé để ghi nhận các mũi tiêm phòng đã được thực hiện. Sổ tiêm chủng là tài liệu quan trọng để theo dõi lịch tiêm phòng và sức khỏe của bé.
• Kiểm tra tình trạng sức khỏe của bé trước khi tiêm phòng. Nếu bé bị sốt, ho, sổ mũi, nổi ban, tiêu chảy hoặc có dấu hiệu bệnh nghiêm trọng khác, nên hoãn việc tiêm phòng cho đến khi bé hết bệnh.
• Người trực tiếp tiêm phòng cho bé cần rửa tay sạch bằng xà phòng trước khi tiêm. Giai đoạn chuẩn bị bơm kim tiêm: loại vô trùng dùng một lần, lắc đều lọ vắc xin trước khi sử dụng, không hút sẵn vắc xin vào bơm tiêm, không lưu kim tiêm ở nắp của lọ vắc xin.
• Chọn vị trí tiêm phù hợp với loại vắc xin và tuổi của bé. Có hai vị trí thường được chọn là đùi và cánh tay. Đối với trẻ sơ sinh, nên chọn đùi làm vị trí tiêm chính vì cơ ở đây dày hơn và ít gây đau hơn so với cánh tay.
• Tiêm phòng nhanh chóng và chính xác, không xoay hay di chuyển kim tiêm trong quá trình tiêm. Sau khi tiêm xong, nhẹ nhàng ép miếng bông vào vết kim châm để ngăn máu chảy ra. Không cần băng bó hay massage vùng da đã được tiêm.
• Theo dõi tình trạng sức khỏe của bé sau khi tiêm phòng. Một số bé có thể có biểu hiện như sốt nhẹ, quấy khóc, buồn ngủ, chán ăn hoặc sưng đỏ ở vùng da đã được tiêm. Đây là những phản ứng bình thường và thường biến mất sau một vài ngày. Cha mẹ có thể dùng khăn ấm lau nhẹ ở vùng da đã được tiêm hoặc cho bé uống nước cam hoặc nước chanh để giảm sốt. Nếu bé có biểu hiện sốt cao, co giật, khó thở, nổi mẩn ngứa toàn thân hoặc bất thường khác sau khi tiêm phòng, nên đưa bé đi khám bác sĩ ngay lập tức.

Theo dõi phản ứng của bé sau khi tiêm và xử lý kịp thời (Nguồn: Canva)

III. Lợi ích của việc tiêm phòng cho trẻ sơ sinh

Tiêm phòng cho trẻ sơ sinh mang lại những lợi ích vượt trội như sau:

1. Giảm nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm

Các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể gây tử vong hoặc di chứng nặng nề cho trẻ, như viêm gan B, bệnh lao, bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm phổi, viêm màng não, tiêu chảy do rotavirus, viêm não Nhật Bản, sởi, quai bị, rubella...

Tiêm phòng giúp trẻ sơ sinh miễn dịch với nhiều bệnh nguy hiểm (Nguồn: Canva)

2. Tăng sức đề kháng và hệ miễn dịch

Kháng thể được hình thành sau khi tiêm phòng sẽ có khả năng nhận diện và tiêu diệt các vi khuẩn hoặc virus khi chúng xâm nhập vào cơ thể trẻ.

3. Giảm chi phí điều trị và chăm sóc sức khỏe cho trẻ khi mắc bệnh

Chi phí tiêm phòng cho trẻ sơ sinh thường rẻ hơn nhiều so với chi phí điều trị khi trẻ mắc bệnh. Ngoài ra, tiêm phòng còn giúp tránh được những biến chứng và tác động xấu lên sức khỏe và phát triển của trẻ do bệnh gây ra.

4. Góp phần bảo vệ cộng đồng khỏi các bệnh truyền nhiễm

Khi số lượng người được tiêm phòng đạt một tỷ lệ nhất định (thường là 80-90%), sẽ tạo ra hiệu ứng miễn dịch cộng đồng. Điều này có nghĩa là người được tiêm phòng sẽ giúp ngăn chặn sự lây lan của bệnh tới những người chưa được tiêm phòng hoặc không thể tiêm phòng do các lý do y tế.

5. Đóng góp vào mục tiêu loại trừ bệnh truyền nhiễm trên toàn cầu

Tiêm phòng là một trong những biện pháp quan trọng để thực hiện các chiến dịch y tế công cộng nhằm ngăn chặn và kiểm soát các bệnh truyền nhiễm. Nhờ tiêm phòng, một số bệnh đã được loại trừ hoặc xóa sổ ở nhiều quốc gia và khu vực, ví dụ như bại liệt, đậu mùa, uốn ván...

IV. Lời kết

Tiêm phòng cho trẻ sơ sinh là một biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khỏe của bé và cộng đồng. Cha mẹ cần tuân thủ lịch tiêm phòng cho bé theo khuyến nghị của Bộ Y tế và Tổ chức Y tế Thế giới. Ngoài ra, cha mẹ cũng cần lưu ý những điều kiện và quy trình để tiêm phòng cho bé một cách an toàn và hiệu quả. Nếu có bất kỳ thắc mắc hay lo lắng nào về việc tiêm phòng cho bé, cha mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn kỹ hơn.