Hướng dẫn cách bổ sung thuốc sắt cho bà bầu phù hợp nhất

Trong quá trình hình thành nên hồng cầu và cấu tạo enzym hệ miễn dịch, sắt đóng một vai trò vô cùng thiết yếu nhằm giúp tăng cường đề kháng của cơ thể. Trong trường hợp mẹ bầu thiếu sắt có thể gặp tình trạng thiếu máu gây mệt mỏi và khó chịu. Vậy nên bổ sung thuốc sắt cho bà bầu như thế nào là đúng cách và hợp lý? Nội dung bài viết dưới đây sẽ giúp các mẹ tìm hiểu về vấn đề này một cách rõ ràng và chi tiết.Bổ sung sắt đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với mỗi mẹ bầu - Nguồn ảnh: Canva

Bổ sung sắt đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với mỗi mẹ bầu - Nguồn ảnh: Canva

I. Thuốc sắt có tác dụng như thế nào đối với mẹ bầu?

Khi mang thai, nhu cầu về sắt đối với các mẹ rất cao bởi chúng tham gia vào quá trình tạo máu, phân chia tế bào và sản xuất những tế bào mới. Các tế bào thần kinh của thai nhi thường được sản sinh trong vòng 10 đến 16 ngày đầu tiên sau khi thụ thai. 

Bên cạnh đó, việc bổ sung thuốc sắt cho bà bầu là điều vô cùng cần thiết. Nếu các mẹ bầu thiếu sắt thì sẽ có nguy cơ sinh non, nhiễm trùng hậu sản, chảy máu sau sinh,.. rất cao. Điều này sẽ khiến tế bào thai bị suy dinh dưỡng, nhẹ cân và ảnh hưởng tới thể chất cũng như tinh thần của trẻ sau này.

Không chỉ thiết sắt mà dư lượng sắt trong cơ thế cũng nguy hiểm không kém. Tình trạng này có thể khiến mẹ bầu bị táo bón, đau bụng, buồn nôn,... Thừa lượng sắt sẽ khiến nồng độ huyết sắc tố trong máu tăng cao gây cản trở quá trình đưa máu đến cho thai nhi. Vì vậy, khi bổ sung thuốc sắt cho bà bầu cũng cần phải đúng cách và liều lượng hợp lý.

II. Một số biểu hiện của mẹ bầu thiếu sắt

Vì những lý do trên mà các mẹ bầu nên lưu tâm đến việc bổ sung thuốc sắt cho bà bầu theo sự hướng dẫn từ những bác sĩ sản khoa. Đồng thời, khi các mẹ xuất hiện những biểu hiện như chóng mặt, mệt mỏi, khó thở, mất tập trung,... thì khả năng các mẹ đang thiếu sắt rất cao. Lúc này, mẹ bầu nên được thăm khám để tìm ra nguyên nhân chính xác.

Ngoài ra, một số triệu chứng mà mẹ bầu có khả năng gặp tình trạng thiếu sắt bao gồm:

• Mẹ bầu chịu đựng được lạnh khá kém.
• Da xanh xao và nhợt nhạt. Bên cạnh đó, mẹ bầu có sức đề kháng yếu và dễ nhiễm bệnh.
• Sản phụ cảm thấy khó thở khi leo cầu thang hoặc hoạt động mạnh trong một thời gian dài.
• Những vùng niêm mạc mắt, miệng hay lòng bàn tay có màu sắc nhợt nhạt và kém hồng hào so với bình thường.
• Khi thay đổi tư thế một cách đột ngột thì luôn cảm thấy hoa mắt và chóng mắt. Một số trường hợp có thể dẫn tới tình trạng ngất xỉu.

Trong trường hợp mẹ bầu bị thiếu sắt mà không được điều trị kịp thời thì sẽ gây ra hiện tượng thiếu oxy, đặc biệt là ở tim hoặc não. Đối với mẹ bầu, thiếu sắt sẽ dẫn tới tình trạng sảy thai, tăng huyết áp, tiểu đường thai kỳ, băng huyết, bong nhau, tiền sản giật,... Bên cạnh đó, thiếu sắt còn khiến thai nhi sinh ra bị nhẹ cân, suy thai hoặc có nguy cơ bị bệnh tim mạch.

III. Hướng dẫn bổ sung thuốc sắt cho bà bầu

1. Hàm lượng bổ sung sắt phù hợp với mẹ bầu

Vậy bổ sung thuốc sắt cho bà bầu như thế nào là đúng và đủ? Sản phụ nên được cung cấp lượng sắt đúng cách và đủ hàm lượng ở mỗi giai đoạn như sau:

• Trước khi có thai: Trước khi mang thai, mỗi một phụ nữ cần tối thiểu 15 mg sắt mỗi ngày.

• 3 tháng đầu: Đây là thời gian hình thành và phát triển thai nhi. Bởi thế rất cần lượng sắt để tạo ra máu. Theo đó, mẹ bầu nên bổ sung khoảng 30 - 60mg sắt nguyên tố mỗi ngày để đáp ứng được lượng sắt phù hợp. Nếu sai lầm trong quá trình này có thể dẫn tới nhiều hậu quả nghiêm trọng cho thai nhi.
• 3 tháng giữa: Thai nhi sẽ phát triển mạnh mẽ trong tam cá nguyệt thứ 2 và đang dần hoàn thiện những cơ quan. Vì thế, lúc này thai nhi sẽ cần nhiều máu hơn để đáp ứng nhu cầu trong giai đoạn này. Khi đó, mẹ bầu nên bổ sung 30 - 60 mg sắt mỗi ngày.
• 3 tháng cuối: Tam nguyệt thứ 3 là thời điểm quan trọng đối với cả mẹ và bé. Lúc này, thai nhi sẽ tăng nhanh về cân nặng lẫn vóc dáng. Dù sinh mổ hay thường thì cơ thể mẹ cũng sẽ mất một lượng máu rất lớn (khoảng 1,5 đến 2 lít). Vì vậy, việc dự phòng máu trong 3 tháng cuối rất quan trọng. Theo đó, mẹ bầu cần bổ sung 50 - 60mg mỗi ngày và duy trì tới khi hồi phục sức khỏe.

Bổ sung đúng hàm lượng và phù hợp ở mỗi giai đoạn là điều vô cùng thiết yếu - Nguồn ảnh: Canva

2. Đâu là thời điểm tốt nhất trong ngày để uống sắt?

Thuốc sắt được gói dưới 2 dạng là thuốc nước và thuốc viên. Thông thường, thuốc viên sẽ dễ uống hơn thuốc lỏng nhưng lỏng thì sẽ dễ hấp thụ hơn viên.

Vậy đâu là thời điểm nên bổ sung thuốc sắt cho bà bầu? Phụ nữ mang thai nên uống sắt khi đói bụng và uống cùng với vitamin C như nước chanh, cam,... Ngoài ra, cũng có thể uống sau khi ăn khoảng 2 đến 3 giờ để hấp thụ tốt hơn. 

Tuy nhiên, các mẹ không nên bổ sung canxi hay uống sữa cùng với sắt. Bởi canxi có thể làm cản trở quá trình hấp thụ của sắt. Bên cạnh đó, các mẹ cũng không nên ăn những thực phẩm giàu canxi khi vừa mới uống sắt xong.

3. Thực phẩm chứa nhiều sắt phù hợp với mẹ bầu

Những thực phẩm chúng ta thường tiêu thụ hằng ngày chính là nguồn bổ sung thuốc sắt cho bà bầu dồi dào nhất. Cụ thể sắt có thể được tìm thấy ở thịt gia cầm, gan, cá, hàu, nghêu, trái cây khô, các loại rau xanh lá, ngũ cốc, bông cải, bí ngô, lòng đỏ trứng gà,... So với thực vật thì cơ thể có thể hấp thụ sắt từ động vật tốt hơn.

Bên cạnh việc bổ sung sắt trong những giai đoạn thai kỳ, mẹ bầu cũng nên chú ý cung cấp những chất khoáng khác như acid folic, vitamin B12, Folate,... bởi những chất này cũng đóng vai trò trong quá trình tạo máu.

Thực phẩm tiêu thụ hằng ngày chính là nguồn bổ sung sắt dồi dào nhất - Nguồn ảnh: Canva

IV. Những điều cần lưu ý khi bổ sung sắt cho bà bầu

Nhằm giảm thiểu rủi ro cũng như tăng tác dụng khi bổ sung thuốc sắt cho bà bầu, các mẹ cần đặc biệt lưu tâm tới những vấn đề sau:

• Nên uống sắt sau bữa ăn khoảng 2 đến 3 giờ để sắt được hấp thụ tốt nhất.
• Không dùng sắt chung với sữa và thực phẩm bổ sung canxi vì sẽ làm giảm khả năng hấp thụ của sắt.
• Chỉ nên uống sắt khi đang đói bụng và cùng với nước lọc. Ngoài ra, có thể dùng sắt chung với những loại nước như nước chanh, cam,...
• Khi uống sắt, mẹ bầu nên uống với những thực phẩm nhiều chất xơ để giảm thiểu tình trạng táo bón. Nên dùng nước uống đun sôi để nguội thay vì các loại nước như trà, cà phê.
• Việc bổ sung sắt cần được tham khảo và hướng dẫn từ bác sĩ. Không nên tự ý mua thuốc khi chưa được sự đồng ý của bác sĩ. Nếu bổ sung quá nhiều sắt có thể dẫn tới nguy cơ bị xơ gan, tiểu đường hoặc bệnh về tim.

Dù tình trạng sức khoẻ mạnh hay yếu thì việc bổ sung thuốc sắt cho bà bầu cũng cần được sự chỉ định và tư vấn từ bác sĩ. Dùng đúng liều lượng và đúng cách sẽ giúp các mẹ tránh được tình trạng thiếu hoặc thừa sắt. Hy vọng bài viết này đã giúp các mẹ hiểu rõ hơn về cách bổ sung sắt hiệu quả.