Chi phí cơ hội là gì? Ứng dụng chi phí cơ hội trong cuộc sống

Chi phí cơ hội là một trong những lý thuyết tài chính cơ bản và có tính ứng dụng cao trong cuộc sống. Vậy chi phí cơ hội là gì? Và nó được áp dụng như thế nào. Hãy cùng Papaya tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

Chi phí cơ hội nếu được áp dụng đúng cách sẽ giúp bạn giải quyết dễ dàng mọi vấn đề trong cuộc sống.

1. Chi phí cơ hội là gì?

Chi phí cơ hội là phần giá trị phải từ bỏ để có được những cơ hội khác. Hình dung một cách đơn giản bạn có hai sự lựa chọn đầu tư, nếu đầu tư vào phương án A bạn sẽ kiếm về 1000$ thu nhập, nếu đầu tư vào phương án B bạn sẽ kiếm được 1500$. Trong trường hợp bạn lựa chọn đầu tư vào phương án B, chi phí cơ hội của bạn là 1000$, ngược lại bạn đầu tư vào phương án A chi phí cơ hội của bạn là 1500$. 

Chi phí cơ hội không chỉ dừng lại ở những giá trị tiền bạc, mà nó còn là những lợi ích phải hi sinh khác của bạn như: sở thích, thời gian, sức khỏe,…. Một ví dụ khác cho việc này là khi sinh con, người mẹ sẽ phải hy sinh sức khỏe, sự mạo hiểm, và thời gian để đón đứa con chào đời, vậy chi phí cơ hội để có con là 9 tháng 10 ngày mang bầu, sự mạo hiểm về tính mạng và sức khỏe khi lâm bồn của người mẹ.  

Chi phí cơ hội là giá trị mà bạn phải đánh đổi khi thực hiện một lựa chọn

Chi phí cơ hội bắt nguồn từ vấn đề khan hiếm nguồn lực trên trái đất, dẫn đến việc chúng ta buộc phải từ bỏ những mục tiêu không phù hợp để có sự lựa chọn tối ưu nhất. Vậy làm sao để đong đếm giá trị từ những phương án và đưa ra quyết định, chúng ta sẽ cùng đến với công thức của chi phí cơ hội dưới đây nhé. 

2. Công thức xác định chi phí cơ hội là gì?

Theo góc độ tài chính chi phí cơ hội được xác định theo công thức: 

OC = FO – CO

Trong đó:

OC: Chi phí cơ hội

FO: Lợi nhuận của phương án hấp dẫn nhất

CO: Lợi nhuận của phương án được chọn

Ví dụ minh họa: 

Ông A có 200 triệu và có hai cơ hội làm ăn

Cơ hội 1: Mở quán cà phê ở phố Lê Duẩn, Hà Nội ước tính sau một năm ông A sẽ hoàn vốn và có lợi nhuận là 50 triệu đồng. 

Cơ hội 2: Mở cửa hàng quần áo ở Aeon Mall Tân Phú, Hồ Chí Minh ước tính sau một năm ông A cũng sẽ hoàn vốn và có thêm lợi nhuận là 100 triệu đồng. 

Nếu ông A dùng 200 triệu để mở quán cà phê ở phố Lê Duẩn thì chi phí cơ hội là:

OC = 100 – 50 = 50 triệu

Nếu ông A dùng 200 triệu để mở cửa hàng quần áo ở Aeon Mall Tân Phú thì chi phí cơ hội là: 

OC = 50 – 100 = -50 triệu

Chi phí cơ hội chính là phần mà bạn phải từ bỏ, do đó phương án có chi phí cơ hội thấp hơn là phương án tốt hơn. Trong trường hợp này ông A sẽ chọn mở cửa hàng quần áo ở Aeon Mall Tân Phú, vì phương án này có chi phí cơ hội nhỏ hơn.  

3. Trong cuộc sống chi phí cơ hội là gì? Nó được áp dụng như nào. 

Chi phí cơ hội trong cuộc sống là tổng hòa các yếu tố mà bạn phải từ bỏ để làm một việc nào đó. 

Ví dụ công ty bạn mở một bữa tiệc bạn có thể lựa chọn tham gia hoặc về nhà đi ngủ, nếu bạn tham gia bữa tiệc, chi phí cơ hội của bạn là được nghỉ ngơi sau một ngày làm việc dài, nếu bạn về nhà đi ngủ chi phí cơ hội của bạn là tăng tình thân với đồng nghiệp, với sếp; tăng tính đoàn kết, thêm cơ hội thăng tiến trong công việc. 

Chi phí cơ hội giúp bạn xác định phương án tối ưu nhất

Trong cuộc sống cách xác định chi phí cơ hội là gì

Bạn cần xác định được mục tiêu của bản thân

Ai cũng có rất nhiều mục tiêu cần đạt được, vậy trong mỗi trường hợp cụ thể bạn cần xác định được rõ ràng mục tiêu của mình là gì, từ đó mới đưa ra được những cân đối để lựa chọn các phương án sao cho phù hợp. 

Lượng hóa các yếu tố thành con số

Đây là nguyên nhân tại sao bạn lại cần xác định được mục tiêu của bản thân trước khi tính toán các chi phí cơ hội. Trong thực tế có rất nhiều yếu tố xoay quanh một vấn đề, ví dụ như: tình cảm, cảm giác vui vẻ, nhu cầu được tâm sự, tình yêu,… Vì đây là các yếu tố mang tính cảm xúc, không có định lượng nên rất khó để bạn có thể cân đối đâu là yếu tố vượt trội hơn. Tuy nhiên có một phương án giúp bạn giải quyết vấn đề này, đó là lượng hóa chúng lên.

Hãy tổng hợp lại các yếu tố đem lại lợi ích cho bạn trong mỗi trường hợp và chấm điểm chúng theo thang điểm từ 1-10 dựa theo hoàn cảnh và quan điểm của bạn. 

Quay lại với ví dụ ở trên: Bạn có hai sự lựa chọn là về nhà ngủ hoặc tham gia buổi tiệc với công ty. Trong trường hợp đặt bản thân tôi vào tình huống, tôi là một người ưu tiên công việc hơn, bây giờ chúng ta sẽ cùng sắp xếp và chấm điểm các yếu tố theo ưu tiên của tôi.

Những thứ có được khi về nhà: 

Ngủ = 7 điểm

Ăn = 6 điểm

Thư giãn = 8 điểm

Tổng điểm lợi ích khi về nhà = 7+6+8 = 21

Những thứ bạn có được khi đi dự tiệc cùng công ty:

Tình cảm của đồng nghiệp và sếp = 9 điểm

Cơ hội thăng tiến = 9 điểm

Ăn = 5 điểm

Thư giãn = 5 điểm 

Tổng điểm lợi ích khi đi ăn cùng công ty = 9+9+5+5 = 28. 

Áp dụng công thức tính chi phí cơ hội như đã nêu trên để lựa chọn phương án có chi phí cơ hội thấp hơn:

Về nhà ngủ: OC = FO – CO ⬄ OC = 28-21 = 7

Đi ăn cùng công ty: OC = FO – CO ⬄ OC = 21-28 = -7

Vậy là với thang điểm đánh giá của tôi, đi ăn cùng công ty có mức chi phí cơ hội thấp hơn, do đó nếu tôi là bạn, tôi sẽ đi ăn cùng công ty. 

Áp dụng cách tương tự bạn có thế dễ dàng lựa chọn bất kỳ phương án nào trong cuộc sống, sao cho phù hợp với hoàn cảnh của bạn nhất. Điều quan trọng ở đây là bạn phải xác định được mục tiêu của mình, biết mình cần gì, muốn gì nhất từ đó mới có thể cân đối các yếu tố sao cho hài hòa.

Kết 

Chi phí cơ hội khởi nguồn là lý thuyết lựa chọn được áp dụng nhiều trong kinh tế, tuy nhiên nếu áp dụng một cách khéo léo, lý thuyết này sẽ giúp bạn rất nhiều trong việc lựa chọn các quyết định thường ngày. Hy vọng bài viết đã giải đáp cho bạn câu hỏi chi phí cơ hội là gì? Và cách vận dụng chúng trong cuộc sống. Theo dõi papaya để cập nhật các thông tin thú vị nhé.