Nội dung chính
Nhắc đến sốt xuất huyết Dengue chắc hẳn điều đầu tiên nhiều người nghĩ đến chính là bệnh lý truyền nhiễm thông qua vết đốt của loại muỗi Aedes. Bệnh diễn biến nhanh nên nếu chủ quan và bỏ qua các triệu chứng thì bệnh nhân có thể đối mặt với các biến chứng nặng, đe dọa tính mạng. Thời điểm này chính là lúc bước vào mùa dịch sốt xuất huyết, vậy nên bạn hãy trang bị ngay cho mình đầy đủ kiến thức để xử lý đúng cách.
1. Sốt xuất huyết Dengue là gì?
Sốt xuất huyết Dengue là một bệnh lý truyền nhiễm gây ra bởi vi rút Dengue. Bệnh xảy ra quanh năm nhưng thường bùng phát vào thời điểm mùa mưa. Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh là trẻ em dưới 10 tuổi và người lớn.
Bệnh dễ dàng truyền nhiễm từ người sang người thông qua trung gian là vết muỗi đốt của loại muỗi vằn Aedes. Nếu không xử lý kịp thời, bệnh có thể dẫn đến sốc sốt xuất huyết Dengue và nguy hiểm nhất là tử vong.
Tại Việt Nam có khí hậu nóng ẩm, mùa mưa kéo dài nên luôn là địa điểm lý tưởng cho bệnh lý sốt xuất huyết bùng phát thành dịch. Trong những năm gần đây, bệnh có dấu hiệu tăng mạnh, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) trung bình mỗi năm có khoảng 50 - 100 triệu người nhiễm bệnh.
Sốt xuất huyết Dengue lây khi muỗi vằn Aedes hút máu người (Nguồn: Canva)
2. Thông tin về virus Dengue
Virus Dengue chính là nguyên nhân dẫn đến bệnh lý sốt xuất huyết, thông qua nốt muỗi đốt, virus này sẽ xâm nhập vào cơ thể người. Virus này thuộc vào chi Flavivirus gồm có 4 loại được chia theo kháng nguyên là: DEN-1, DEN-2, DEN-3, DEN-4.
Khi đã nhiễm một loại virus, cơ thể bệnh nhân sẽ tạo nên miễn dịch suốt đời với loại virus đó. Tuy nhiên, bạn cần hiểu rõ hơn rằng, cơ thể chỉ chống lại được duy nhất loại huyết thanh của loại virus đã gây bệnh. Do đó, bạn vẫn có nguy cơ bị sốt xuất huyết lại với nguyên nhân bị nhiễm loại huyết thanh virus khác.
3. Sốt xuất huyết Dengue nguy hiểm như thế nào?
Sốt xuất huyết có khả năng lây lan cực nhanh, dễ bùng phát thành dịch, trong khi vẫn chưa có thuốc đặc trị. Nếu bệnh không được phát hiện sớm và điều trị đúng hướng sẽ gây ra nhiều biến chứng đột ngột dẫn đến tử vong. Theo đó, những biến chứng phổ biến gặp phải ở bệnh nhân sốt xuất huyết Dengue nặng như:
Hạ tiểu cầu
Biến chứng có biểu hiện không rõ ràng, nhất là không làm cơ thể mệt mỏi, nên dễ gây ra tâm lý chủ quan ở người bệnh. Do đó đây là nguyên nhân lớn dẫn đến tử vong ở bệnh sốt xuất huyết.
Cô đặc máu
Cô đặc máu do sốt xuất huyết thường xuất hiện ở giai đoạn nguy hiểm của bệnh lý (ngày thứ 4 - 7 của bệnh). Biến chứng này có liên quan đến tình trạng đau tức vùng gan, mệt mỏi, nôn, li bì kéo dài từ 24 - 48 giờ. Thời điểm khi cơn sốt bắt đầu hạ cũng là giai đoạn tiểu cầu âm thầm giảm gây cô đặc máu hoặc thiếu thể tích tuần hoàn.
Sốc mất máu
Khi bị nhiễm virus Dengue sẽ gây ra tình trạng tăng tính thấm mao quản, làm thoát huyết tương, cô đặc máu khiến máu bị đẩy ra ngoài. Khi chảy máu nhiều sẽ khiến cơ thể bị mệt mỏi, kiệt quệ và sốc.
Tràn dịch màng phổi
Khi huyết tương bị tràn vào cơ thể sẽ làm tăng nguy cơ viêm đường hô hấp, viêm phổi, tràn dịch màng phổi, phù phổi cấp.
Suy đa tạng
Suy tim do chảy máu liên tục là biến chứng của sốt xuất huyết nặng khi tim không còn đủ sức bơm máu và huyết tương xuất huyết.
Tràn dịch màng phổi là biến chứng nguy hiểm có thể gây tử vong (Nguồn: Canva)
4. Triệu chứng sốt xuất huyết Dengue
Sốt xuất huyết Dengue có thời gian ủ bệnh từ 3 - 6 ngày (một số trường hợp kéo dài đến 15 ngày). Trong khoảng thời gian này, cơ thể bệnh nhân không xuất hiện nhiều triệu chứng mà sẽ bùng phát ở thời kỳ khởi phát. Lúc này, các dấu hiệu sốt xuất huyết sẽ được chia theo các giai đoạn sau:
4.1 Giai đoạn sốt Dengue
- Bị sốt cao đột ngột, nhiệt độ tăng nhanh lên đến 40 độ C với nhịp tim chậm. Tình trạng sốt kéo dài liên tục trong 48 - 96 giờ.
- Xuất hiện các cơn đau nhức vô cùng ở chân, các khớp trong những giờ đầu tiên.
- Viêm kết mạc mí mắt, sưng phù nề mặt hoặc xuất huyết ban ở trên mặt (có màu hồng nhạt).
- Hạch bạch huyết ở cổ tử cung, mỏm lồi cầu ở xương cánh tay và bẹn to ra bất thường.
- Buồn nôn, nôn, đau họng và có thể xuất hiện các triệu chứng xuất huyết.
Sốt xuất huyết với triệu chứng khởi phát sốt cao đột ngột (Nguồn: Canva)
4.2 Giai đoạn nguy hiểm
Trường hợp sốt xuất huyết Dengue nhẹ các triệu chứng sẽ thuyên giảm sau khoảng 72 giờ. Tuy nhiên, nếu bệnh lý nặng sẽ tiến triển sang giai đoạn nguy hiểm với các biểu hiện sốt xuất huyết sau:
- Cơn sốt có thể đã giảm hoặc vẫn còn.
- Đau bụng nhiều, liên tục, cảm giác đau nhiều nhất ở vùng gan.
- Nôn ói.
- Cơ thể mệt mỏi, lừ đừ, li bì.
- Biểu hiện thoát huyết tương kéo dài 24 - 48 giờ.
- Xuất huyết dưới da với các nốt xuất huyết rải rác trên mặt, trước hay cẳng chân, mạn sườn, đùi, hai cánh tay hoặc các mảng bầm tím.
- Xuất huyết nặng gây chảy máu chân răng, nôn ra máu, chảy máu mũi, tiêu phân đen (hoặc máu), tiểu máu, xuất huyết âm đạo.
5. Cần làm gì khi nghi bị sốt xuất huyết Dengue
Thực tế, phần lớn trường hợp sốt xuất huyết có thể điều trị ngoại trú kết hợp theo dõi tại cơ sở y tế. Tuy nhiên, nhằm tránh các biến chứng xảy ra, bạn không nên chủ quan mà cần phải nhanh chóng đến cơ sở y tế uy tín để thăm khám và phát hiện bệnh lý kịp thời.
Vì sốt xuất huyết triệu chứng giai đoạn đầu không đặc trưng, thường bị nhầm lẫn với các bệnh khác nên cần thực hiện xét nghiệm để chẩn đoán. Các xét nghiệm sốt xuất huyết cần làm gồm có: xét nghiệm nhanh tìm kháng nguyên NS1, xét nghiệm ELISA, xét nghiệm PCR.
Sốt xuất huyết Dengue là bệnh lý do virus Dengue gây ra, có khả năng xâm nhập vào cơ thể khi muỗi vằn hút máu. Khi nhận thấy những triệu chứng của bệnh lý, bạn cần nhanh chóng đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và theo dõi.
Trên đây là những thông tin về sốt xuất huyết Dengue, hy vọng Papaya đã giúp bạn hiểu rõ bệnh lý này. Hãy cập nhật vào website của chúng tôi để tìm đọc thêm nhiều nội dung hữu ích khác.