Nội dung chính
Cách tính bảo hiểm thai sản như thế nào? Mức hưởng tiền thai sản khi sinh con là bao nhiêu là vấn đề quan tâm của nhiều người lao động. Chi tiết cách tính khoản tiền này sẽ được giải thích ở bài viết dưới đây.
Cách tính bảo hiểm thai sản như thế nào? (Nguồn: Canva)
1. Ai được hưởng chế độ thai sản khi sinh con?
Theo khoản 1 Điều 31 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người lao động có quyền hưởng chế độ thai sản khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Nữ lao động mang thai;
- Nữ lao động sinh con;
- Nữ lao động mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ;
- Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi;
- Nữ lao động đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản;
- Nam lao động đang đóng BHXH có vợ sinh con.
Vậy thì đối tượng được hưởng chế độ thai sản khi sinh con sẽ bao gồm nữ lao động sinh con và nam lao động đang đóng BHXH có vợ sinh con.
2. Điều kiện hưởng chế độ thai sản khi sinh con
Điều kiện hưởng chế độ thai sản khi sinh con (Nguồn: Canva)
Theo Điều 31 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014, quy định về điều kiện hưởng chế độ thai sản khi sinh con như sau:
* Đối với lao động nữ sinh con:
- Nữ lao động sinh con phải đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
- Nữ lao động sinh con đã đóng BHXH trong vòng tối thiểu 12 tháng và phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở y tế có thẩm quyền thì cần phải đóng BHXH trong vòng tối thiểu 03 tháng trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
- Nữ lao động sinh con đủ điều kiện quy định mà dù kết thúc hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì vẫn có quyền hưởng chế độ thai sản theo quy định trong các Điều 34, 36, 38 và khoản 1 Điều 39 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014.
* Trong trường hợp của nam lao động: đảm bảo điều kiện là phải đang đóng BHXH và có vợ sinh con.
3. Hướng dẫn cách tính tiền bảo hiểm thai sản khi sinh con năm 2023
3.1. Tiền nghỉ những ngày đi khám thai
Theo Điều 32 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, lao động nữ được nghỉ việc để đi khám thai 05 lần, mỗi lần 01 ngày trong thời gian mang thai. Trong trường hợp ở xa cơ sở khám bệnh hoặc có bệnh lý, thì được nghỉ 02 ngày cho mỗi lần khám thai. Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản tính theo ngày làm việc không kể ngày nghỉ lễ, Tết, và ngày nghỉ hằng tuần.
Mức hưởng tiền nghỉ khi khám thai được tính theo khoản 1 Điều 39 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, mức hưởng một tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản. Trường hợp chưa đủ 06 tháng, mức hưởng sẽ tính theo tháng đã đóng BHXH. Mức hưởng một ngày được tính bằng mức hưởng tháng chia cho 24 ngày.
3.2. Tiền trợ cấp một lần khi sinh con
Theo Điều 38 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, mức trợ cấp một lần khi sinh con như sau:
Lao động nữ sinh con hoặc người lao động nhận nuôi con dưới 6 tháng tuổi sẽ được trợ cấp một lần cho mỗi con, mức trợ cấp là 02 lần lương cơ sở của tháng sinh con hoặc tháng nhận nuôi.
Trường hợp chỉ có cha tham gia BHXH thì cha sẽ được trợ cấp một lần, mức trợ cấp là 02 lần lương cơ sở của tháng sinh con cho mỗi con. Hiện nay, mức lương cơ sở theo Nghị định 38/2019/NĐ-CP là 1.490.000 đồng, nên mức trợ cấp cho cha khi sinh con là 2.980.000 đồng.
3.3. Tiền thai sản trong thời gian sinh con
* Đối với lao động nữ sinh con:
Theo khoản 1 Điều 34 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, lao động nữ sinh con được nghỉ việc 06 tháng, và nếu sinh đôi trở lên thì được nghỉ thêm 01 tháng cho mỗi con. Mức hưởng chế độ thai sản là 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ.
Mức hưởng chế độ thai sản là 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ. (Nguồn: Canva)
Ví dụ về trường hợp nhận chế độ thai sản trong thời gian sinh con theo khoản 1 Điều 12 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH:
Ví dụ 1: Chị A sinh con vào ngày 16/3/2020, có quá trình đóng BHXH như sau:
- Từ tháng 10/2019 đến tháng 01/2020 (4 tháng) đóng BHXH với mức lương 8.000.000 đồng/tháng;
- Từ tháng 02/2020 đến tháng 3/2020 (2 tháng) đóng BHXH với mức lương 9.500.000 đồng/tháng.
Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 6 tháng liền kề trước khi nghỉ việc của chị A được tính như sau:
Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 6 tháng liền kề trước khi nghỉ việc = ((8.000.000 x 4) + (9.500.000 x 2))/6 = 8.500.000 (đồng/tháng)
Như vậy, mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 6 tháng liền kề trước khi nghỉ việc để làm cơ sở tính hưởng chế độ thai sản của chị A là 8.500.000 đồng/tháng.
Và số tiền hưởng chế độ thai sản trong thời gian sinh con của chị A = 8.500.000 đồng/tháng x 6 tháng = 51.000.000 đồng.
Ví dụ 2: Chị B sinh con ngày 13/5/2022 (thuộc trường hợp khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền), có quá trình đóng BHXH như sau:
- Từ tháng 5/2019 đến tháng 4/2021 (24 tháng) đóng BHXH với mức lương 10.000.000 đồng/tháng;
- Từ tháng 5/2021 đến tháng 8/2021 (4 tháng) đóng BHXH với mức lương 9.000.000 đồng/tháng;
- Từ tháng 9/2021 đến tháng 4/2022 (8 tháng), nghỉ dưỡng thai, không đóng BHXH.
Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 6 tháng liền kề trước khi nghỉ việc của chị B được tính như sau:
Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 6 tháng liền kề trước khi nghĩ việc = ((9.000.000 x 4) + (10.000.000 x 2))/6 = 9.333.333 (đồng/tháng)
Như vậy, mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 6 tháng liền kề trước khi nghỉ việc để làm cơ sở tính hưởng chế độ thai sản của chị B là 9.333.333 đồng/tháng.
Và số tiền mà chị B được hưởng chế độ thai sản trong thời gian sinh con = 9.333.333 đồng/tháng x 6 tháng = 56.000.000 đồng.
* Đối với lao động nữ sau khi sinh con mà con chết:
Khoản 3 Điều 34 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định thời gian hưởng chế độ thai sản khi sinh con mà con chết như sau: 04 tháng nếu con dưới 02 tháng tuổi và 02 tháng nếu con từ 02 tháng tuổi trở lên, tối đa 06 tháng. Khoản 1 Điều 39 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định mức hưởng chế độ thai sản trong thời gian sinh con là 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.
* Đối với lao động nam đang đóng BHXH có vợ sinh con:
Lao động nam đang đóng BHXH có thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản là 05-07 ngày tùy trường hợp, tối đa là 14 ngày. Mức hưởng chế độ thai sản trong vòng 30 ngày kể từ ngày vợ sinh con là 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc.
4. Tiền dưỡng sức sau sinh
- Thời gian hưởng chế độ thai sản dưỡng sức sau sinh là 30 ngày đầu tiên làm việc sau thời gian hưởng chế độ thai sản.
- Lao động nữ được nghỉ dưỡng sức từ 5-10 ngày.
- Thời gian nghỉ bao gồm ngày nghỉ lễ, Tết và nghỉ hằng tuần.
- Số ngày nghỉ dưỡng sức do người sử dụng lao động và Ban Chấp hành công đoàn quyết định.
- Mức hưởng chế độ thai sản là 100% lương của 6 tháng trước khi nghỉ dưỡng sức.
Tóm lại, bài viết giải thích cách tính bảo hiểm thai sản khi sinh con năm 2023, với những điều kiện về đối tượng hưởng và điều kiện hưởng chế độ theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014. Những người lao động có quyền hưởng chế độ thai sản khi sinh con là nữ lao động sinh con và nam lao động đang đóng BHXH có vợ sinh con.