Nội dung chính
Các nguyên nhân gây đau bụng trên rốn là rất đa dạng do vùng này chứa nhiều cơ quan khác nhau. Để khắc phục tình trạng này và tái lập sức khỏe cho hệ tiêu hóa, bạn cần xác định chính xác nguyên nhân. Vùng bụng trên rốn chứa dạ dày, gan, tuyến tụy và nhiều cơ quan khác nữa, do đó có rất nhiều nguyên nhân có thể gây ra đau ở vùng này. Hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây của Papaya để tìm hiểu thêm thông tin bạn nhé!
10 nguyên nhân gây đau bụng trên rốn (Nguồn: Canva)
1. Đau bụng trên rốn do đầy hơi
Trong hệ tiêu hóa và ruột, tự nhiên sẽ luôn tồn tại một lượng khí. Khi khí tích tụ quá nhiều, có thể gây ra cảm giác khó chịu như căng thẳng, đầy hơi hoặc đầy bụng. Nếu bạn đang gặp phải các vấn đề như viêm nhiễm, nhiễm virus, tiêu chảy hoặc táo bón, cảm giác khó chịu này sẽ càng trở nên nặng nề hơn.
Nếu bạn gặp những dấu hiệu sau đây, có thể bị đau bụng trên vùng rốn do đầy hơi:
- Cơn đau xuất hiện theo từng đợt
- Bụng trở nên căng và chướng lên khi có cơn đau
- Cảm giác nôn nao trong bụng
- Bị ợ hơi hoặc trung tiện (xì hơi)
- Gặp phải tiêu chảy hoặc táo bón...
Đau bụng do đầy hơi thường không nguy hiểm và có thể giảm dần sau vài giờ mà không cần điều trị. Tuy nhiên, bạn có thể hỏi dược sĩ để được tư vấn sử dụng thuốc không kê đơn giúp giảm đau. Bạn cũng nên ăn chậm và nhai kỹ thức ăn để tránh nuốt không khí và tránh tình trạng đầy hơi nặng hơn. Nếu bạn bị đầy hơi kèm theo sốt, nôn mửa không kiểm soát hoặc đau rát, bạn cần đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
2. Đau bụng trên rốn do khó tiêu
Cảm giác khó tiêu thường được mô tả là nóng rát ở vùng bụng trên và có thể cảm thấy ở miệng hoặc cổ họng. Đôi khi, bạn có thể cảm thấy như bị đau ở vùng ngực. Nguyên nhân thường là do quá nhiều axit trong dạ dày, đặc biệt là sau khi ăn thực phẩm có tính axit cao.
Để tạm thời giảm các triệu chứng khó tiêu, bạn có thể thử sử dụng các loại thuốc không không kê đơn. Tuy nhiên, để giải quyết triệt để vấn đề khó tiêu, bạn cần xác định những nguyên nhân gây ra vấn đề này và tìm cách tránh chúng để duy trì một lối sống lành mạnh trong thời gian dài.
Có những trường hợp hiếm khi chứng khó tiêu có thể do loét dạ dày, trào ngược axit hoặc thậm chí là ung thư dạ dày. Do đó, nếu bạn bị chứng khó tiêu gây đau nặng hoặc kèm theo tình trạng sụt cân không rõ nguyên nhân, bạn nên đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
3. Viêm dạ dày gây đau bụng trên rốn
Viêm dạ dày là tình trạng khiến niêm mạc của dạ dày bị sưng tấy và gây ra cảm giác đau rát. Chứng viêm dạ dày cấp tính thường do nhiễm vi khuẩn như vi khuẩn Helicobacter pylori gây nên và thường phát triển rất nhanh.
Có những tình trạng khác nhau có thể gây kích thích niêm mạc dạ dày và dẫn đến viêm dạ dày mãn tính, bao gồm:
- Bệnh viêm ruột không phân loại được (bệnh Crohn)
- Bệnh tự miễn (như lupus hoặc bệnh cơ thể kháng miễn tự)
- Bệnh u hạt (sarcoidosis)
- Các tình trạng dị ứng hoặc quá mẫn với một số loại thực phẩm hoặc thuốc
- Các tình trạng liên quan đến stress và lo âu.
Thêm vào đó, viêm dạ dày cũng có thể do nhiễm một số loại virus nếu hệ miễn dịch của cơ thể suy yếu.
Để giảm thiểu cảm giác đau rát ở vùng bụng trên do viêm dạ dày, bạn cần kiểm soát lượng axit trong dạ dày bằng cách tuân thủ chế độ ăn uống có thực phẩm ít axit hơn. Đồng thời, nên thăm khám để xác định nguyên nhân gây ra viêm dạ dày và điều trị phù hợp.
4. Đau bụng trên rốn do viêm dạ dày ruột
Triệu chứng của viêm dạ dày ruột có thể bao gồm đau bụng ở vùng trên rốn, buồn nôn, nôn và tiêu chảy. Ngoài ra, một số người còn có thể gặp đau đầu, đau cơ và mệt mỏi. Thường thì các triệu chứng sẽ giảm dần trong vòng vài ngày.
Để giảm tình trạng nôn, bạn có thể hạn chế ăn uống quá no và uống đủ nước để tránh mất nước. Các đối tượng dễ bị mất nước nặng như người có hệ miễn dịch kém, trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và người bệnh nghiêm trọng như ung thư có thể cần phải được điều trị y tế.
Đau bụng trên rốn do viêm dạ dày ruột (Nguồn: Canva)
5. Đau bụng trên rốn do đau cơ
Được biết, phần bụng trên của cơ thể cũng bao gồm một số nhóm cơ. Nếu những nhóm cơ này bị đau do chấn thương hoặc co thắt nhẹ, bạn có thể tạm thời gặp đau bụng trên rốn.
Sau khi xảy ra chấn thương hoặc bị co thắt nhẹ, cơ trong phần bụng trên có thể bị đau. Tuy nhiên, cơn đau này thường sẽ giảm sau khi bạn xoa bóp cơ nhẹ nhàng và nghỉ ngơi. Bạn cũng có thể cải thiện cơn đau bằng cách sử dụng túi chườm lạnh hay ấm. Nếu cơn đau cơ dữ dội hoặc không giảm sau vài ngày, bạn cần đến gặp bác sĩ để được kiểm tra.
6. Viêm ruột thừa
Viêm ruột thừa là tình trạng mắc phải khi ruột thừa bị nhiễm trùng. Trong giai đoạn đầu của tình trạng này, bạn có thể cảm thấy đau nhức nhẹ quanh vùng rốn và bụng phía trên rốn. Khi nhiễm trùng trở nên nặng hơn, đau sẽ bắt đầu lan rộng xuống vùng bụng phía dưới bên phải. Nếu bạn gặp phải các triệu chứng này, bạn nên nhanh chóng đến bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời để tránh những biến chứng nguy hiểm.
Nếu không được điều trị, chứng viêm ruột thừa có thể dẫn đến nứt ruột thừa, gây nguy hiểm đến tính mạng. Thông thường, các bác sĩ sẽ điều trị viêm ruột thừa bằng cách thực hiện phẫu thuật để loại bỏ ruột thừa.
7. Đau bụng trên rốn do sỏi mật
Sỏi mật phát triển từ cholesterol hoặc bilirubin cứng lại trong túi mật. Khi sỏi mật tắc ống mật, nó gây ra cơn đau dữ dội ở phía trên bên phải của bụng, cùng với các triệu chứng như buồn nôn, mệt mỏi và kiệt sức.
Nếu không được điều trị kịp thời, sỏi mật có thể gây ra sự cố về hoạt động của gan và tuyến tụy. Khi đó, người bệnh có thể gặp các triệu chứng như da vàng hoặc nhiễm trùng tuyến tụy nghiêm trọng.
Cách thông thường để điều trị sỏi mật là loại bỏ túi mật bị ảnh hưởng và người bệnh có thể tiếp tục hoạt động bình thường mà không gặp bất kỳ vấn đề nào. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc để làm tan sỏi. Nếu sỏi mật tan mà không cần can thiệp phẫu thuật, bác sĩ có thể khuyên bạn thay đổi lối sống, ví dụ như tăng cường vận động hoặc giảm lượng chất béo trong chế độ ăn để giảm nguy cơ tái phát.
Đau bụng trên rốn do sỏi mật (Nguồn: Canva)
8. Đau bụng trên rốn do gan hoặc tuyến tụy
Các cơ quan hỗ trợ tiêu hóa bao gồm gan, tuyến tụy và túi mật nằm ở phần bụng trên bên phải, do đó các vấn đề về gan hoặc tuyến tụy cũng có thể dẫn đến đau bụng vùng trên rốn.
Phần bụng trên bên phải có thể bị đau do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó bao gồm các bệnh về gan như viêm gan hoặc các bệnh về tuyến tụy như viêm tụy. Thậm chí, đau bụng này còn có thể là dấu hiệu của ung thư gan hoặc tuyến tụy trong một số trường hợp hiếm gặp.
Các dấu hiệu của vấn đề về gan hoặc tuyến tụy mà bạn cần lưu ý bao gồm:
- Da hoặc mắt vàng
- Nước tiểu có màu sẫm
- Phân màu nhạt hoặc trắng
- Buồn nôn
- Nôn mửa
- Cơn đau ngày càng trầm trọng hơn.
Việc điều trị hiệu quả phụ thuộc vào nguyên nhân gốc rễ của vấn đề. Nếu mắc bệnh viêm tụy, có thể cần phải nhập viện để truyền dung dịch và theo dõi tình trạng. Đối với các vấn đề về gan, cần sử dụng thuốc hoặc thực hiện ghép gan. Với bệnh nhân ung thư gan hoặc tuyến tụy, liệu trình có thể bao gồm hóa trị, xạ trị hoặc phẫu thuật. Để được chữa trị kịp thời, quan trọng là đi khám sớm để xác định nguyên nhân.
9. Tắc ruột
Tắc ruột là tình trạng khiến thức ăn không thể đi qua đường ruột, dẫn đến những triệu chứng như đau dữ dội, táo bón, khó tiêu hóa và hấp thụ thức ăn.
Ngooài triệu chứng đau bụng trên rốn, tình trạng tắc ruột còn có các dấu hiệu khác như:
- Nôn ra mật màu vàng lục
- Bụng căng và phình to
- Không thể đại tiện hoặc đi tiểu
- Cơn co thắt cơ dữ dội.
Tắc ruột là một trường hợp khẩn cấp vì nó có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như rách ruột hoặc nhiễm trùng. Bác sĩ có thể kê toa thuốc giảm đau hoặc phẫu thuật để mở phần bị tắc nghẽn.
10. Viêm túi thừa
Các túi nhỏ có thể xuất hiện trong ruột, đặc biệt là trong ruột kết. Khi những túi này bị viêm hoặc nhiễm trùng, bạn có thể phát triển các triệu chứng đau bụng dữ dội. Vị trí của đau phụ thuộc vào vị trí của túi thừa bị viêm. Thường thì túi thừa xuất hiện ở phần ruột dưới, nhưng cũng có trường hợp nó xuất hiện ở phần ruột trên, gây đau bụng vùng trên rốn.
Các triệu chứng như táo bón và tiêu chảy cũng có thể xuất hiện khi bạn bị viêm túi thừa, bởi vì tình trạng này có thể ảnh hưởng đến chức năng ruột.
Để cải thiện tình trạng viêm túi thừa, bạn có thể bổ sung vào chế độ ăn uống các thực phẩm giàu probiotics và chất xơ. Tuy nhiên, nếu tình trạng nhiễm trùng nặng hoặc không được cải thiện, bác sĩ có thể tiến hành phẫu thuật cắt bỏ túi thừa hoặc một phần ruột.
Trong bài viết, Papaya đã giới thiệu đến bạn đọc các nguyên nhân thường gặp gây ra đau bụng trên rốn và cách khắc phục chúng. Đối với những nguyên nhân đơn giản như đầy hơi hay khó tiêu, chúng ta có thể sử dụng các biện pháp đơn giản như ăn chậm và nhai kỹ thức ăn, sử dụng thuốc không kê đơn hoặc thay đổi chế độ ăn uống. Tuy nhiên, nếu đau bụng trên rốn kéo dài hoặc càng trở nên nặng hơn, bạn nên đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.