Thủ tục nhận bảo hiểm thai sản được thực hiện như thế nào?

Chế độ thai sản là một trong những chế độ đặc biệt trong bảo hiểm xã hội cho người lao động. Để nhận được trợ cấp thai sản, người lao động phải làm hồ sơ và thực hiện thủ tục theo quy định. Tuy nhiên, không phải tất cả người lao động hiểu rõ cách thực hiện. Dưới đây là hướng dẫn về thủ tục nhận bảo hiểm thai sản sau khi sinh con cho người lao động.

Thủ tục nhận bảo hiểm thai sản được thực hiện như thế nào? (Nguồn: Canva)

1. Điều kiện hưởng trợ cấp thai sản sau khi sinh con

Theo quy định tại Điều 30 và Điều 31 của Luật Bảo hiểm xã hội, nữ lao động sau khi sinh con sẽ được hưởng chế độ thai sản khi đáp ứng một trong hai điều kiện sau:

• Đã đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) trong thời gian ít nhất 06 tháng trong 12 tháng trước khi sinh con.
• Hoặc đã đóng BHXH trong thời gian ít nhất 12 tháng, và trong thời gian mang thai, phải nghỉ việc theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền. Trong trường hợp này, phải đóng bảo hiểm xã hội trong thời gian ít nhất 03 tháng trong 12 tháng trước khi sinh con.

Lưu ý: Nếu người lao động đáp ứng một trong hai điều kiện nêu trên mà chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con, họ vẫn được hưởng chế độ trợ cấp thai sản theo quy định.

Điều kiện hưởng trợ cấp thai sản sau khi sinh con (Nguồn: Canva)

2. Hướng dẫn làm hồ sơ hưởng chế độ thai sản sau sinh con năm 2022

Sau khi sinh con, lao động nữ sẽ được hưởng trợ cấp thai sản theo quy định tại Điều 39 của Luật Bảo hiểm xã hội. Tuy nhiên, cần làm hồ sơ bảo hiểm thai sản như thế nào để nhận được hỗ trợ?

Theo Quyết định 777/QĐ-BHXH và Quyết định 166/QĐ-BHXH ngày 31/1/2019 của Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam (Các điểm: 2.1 khoản 2 và Khoản 4 Điều 4; 2.2, Khoản 2 và Khoản 4 Điều 5), người lao động sẽ thực hiện việc làm hồ sơ hưởng chế độ thai sản như sau:

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ

Theo từng trường hợp cụ thể, người lao động nữ sau khi sinh con sẽ thực hiện việc làm hồ sơ hưởng trợ cấp thai sản theo hướng dẫn tại Khoản 2, Điều 4 của Quyết định 166/QĐ-BHXH như sau:

• Tài liệu cần thiết là bản sao của giấy khai sinh hoặc trích lục khai sinh hoặc bản sao của giấy chứng sinh của con.
• Nếu con chết sau khi sinh: cần có bản sao của giấy chứng tử hoặc trích lục khai tử hoặc bản sao giấy báo tử của con; Nếu con chết ngay sau khi sinh mà chưa được cấp giấy chứng sinh thì thay thế bằng trích sao hoặc tóm tắt hồ sơ bệnh án hoặc giấy ra viện của người mẹ hoặc của lao động nữ mang thai hộ thể hiện con chết.
• Nếu người mẹ sau khi sinh hoặc người mẹ nhờ mang thai hộ sau khi nhận con mà không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con thì cần có bản biên bản GĐYK của người mẹ, người mẹ nhờ mang thai hộ.
• Nếu phải nghỉ việc để dưỡng thai theo quy định trong quá trình mang thai thì cần có một trong các giấy tờ sau:
• Nếu điều trị nội trú: Cần có bản sao giấy ra viện hoặc tóm tắt hồ sơ bệnh án để chứng minh việc nghỉ dưỡng thai.
• Nếu điều trị ngoại trú: Cần có giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng Bảo Hiểm Xã Hội để chứng minh việc nghỉ dưỡng thai.
• Trường hợp cần phải GĐYK: Cần có biên bản GĐYK.

Lưu ý: Trong trường hợp nữ lao động mang thai hộ hoặc người mẹ nhờ người khác mang thai hộ, cần có bản sao của hợp đồng mang thai hộ theo quy định tại Điều 96 của Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 và văn bản xác nhận thời điểm giao đứa trẻ giữa bên nhờ mang thai và bên mang thai hộ.

Bước 2: Nộp hồ sơ

Sau khi tập trung tất cả các tài liệu cần thiết liên quan đến chế độ thai sản phù hợp với trường hợp của mình, người lao động phải gửi hồ sơ để tiến hành xử lý. Nếu người lao động làm việc cho một doanh nghiệp, hồ sơ sẽ được gửi cho người quản lý lao động. Nếu hợp đồng lao động đã kết thúc nhưng vẫn đủ điều kiện để nhận trợ cấp thai sản, hồ sơ sẽ được gửi trực tiếp cho cơ quan BHXH để xử lý.

Người lao động nộp hồ sơ: 

Sau khi trở lại làm việc, người lao động cần chuẩn bị và nộp hồ sơ đầy đủ cho người sử dụng lao động trong vòng 45 ngày.

→ Mẫu đơn xin nghỉ thai sản mới nhất cho người lao động.

Người sử dụng lao động nộp hồ sơ:

Sau khi nhận đầy đủ hồ sơ từ người lao động, đơn vị sử dụng lao động sẽ lập ra danh sách 01B-HSB và gửi cùng với hồ sơ đến Cơ quan BHXH trong vòng 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ.

Trong trường hợp sử dụng giao dịch điện tử, đơn vị sử dụng lao động sẽ thực hiện tạo hồ sơ trên phần mềm, ký số và gửi kèm với các giấy tờ qua Cổng thông tin điện tử của Bảo Hiểm Xã Hội Việt Nam hoặc thông qua tổ chức IVAN.

Bước 3: Cơ quan BHXH giải quyết và chi trả chế độ

Sau khi cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ, họ sẽ tiến hành xét duyệt và thực hiện chi trả trợ cấp thai sản. Thời gian giải quyết và chi trả chế độ thai sản sẽ được thông báo sau khi hoàn tất quá trình xét duyệt.

• Trường hợp đơn vị sử dụng lao động yêu cầu, thời hạn tối đa để xét duyệt và giải quyết hồ sơ thai sản là 06 ngày làm việc từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định.
• Trường hợp người lao động và thân nhân của họ gửi hồ sơ trực tiếp cho cơ quan BHXH, thời hạn giải quyết tối đa là 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định.

Có 3 bước làm thủ tục nhận bảo hiểm thai sản (Nguồn: Canva)

Trợ cấp thai sản có thể được nhận theo các hình thức sau:

1. Chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng của người lao động

2. Giao trực tiếp cho đơn vị sử dụng lao động

3. Nhận trực tiếp tại cơ quan BHXH

Tuy nhiên, để việc nhận trợ cấp diễn ra nhanh chóng, người lao động nên chọn hình thức đăng ký nhận qua tài khoản ngân hàng.

Hy vọng hướng dẫn từ Papaya về thủ tục nhận bảo hiểm thai sản sau khi sinh con sẽ cung cấp cho bạn đọc nhiều thông tin hữu ích. Người lao động và đơn vị sử dụng lao động nên chú ý các quy định để có thể thực hiện hồ sơ hưởng chế độ thai sản nhanh và thuận lợi nhất.