Nội dung chính
Chế độ tử tuất là chế độ BHXH đặc biệt nhằm hỗ trợ một phần chi phí trang trải cuộc sống cho người thân của người lao động nếu người lao động không may qua đời.Vậy người tham gia BHXH bắt buộc sẽ được hưởng những khoản trợ cấp tử tuất nào? Theo dõi ngay bài viết sau để nắm rõ các điều kiện cũng như mức hưởng cụ thể của từng khoản trợ cấp trong năm 2023 nhé.
I. Chế độ tử tuất đối với người tham gia BHXH bắt buộc: Trợ cấp mai táng
Nếu người lao động chết thì người lo mai táng được nhận trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở.
1. Điều kiện hưởng
Căn cứ theo Khoản 1, Điều 66 Luật BHXH năm 2014, người lo mai táng sẽ được nhận được trợ cấp chế độ tử tuất nếu những đối tượng sau đây qua đời:
- Người lao động thuộc nhóm đối tượng tham gia BHXH bắt buộc và có đóng bảo hiểm xã hội hoặc người lao động đang bảo lưu nhưng có thời gian đóng BHXH từ đủ 12 tháng trở lên;
- Người lao động chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc chết trong thời gian điều trị do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
- Người hưởng lương hưu; hưởng chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hàng tháng đã nghỉ việc.
2. Mức hưởng trợ cấp mai táng
Người lo mai táng sẽ được nhận trợ cấp chế độ tử tuất mai táng bằng 10 tháng lương cơ sở tại tháng mà người lao động chết. Trường hợp các đối tượng trên bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp theo quy định.
Hiện nay mức lương cơ sở đang áp dụng là 1,49 triệu đồng/tháng. Do đó, nếu người lao động qua đời thì người lo mai táng được nhận trợ cấp mai táng bằng 10 x 1,49 triệu đồng = 14,9 triệu đồng.
Tuy nhiên, từ ngày 01/07/2023, mức lương cơ sở sẽ tăng lên 1,8 triệu đồng/tháng. Do đó, tính từ tháng 07/2023, trợ cấp mai táng được nhận sẽ là 10 x 1,8 triệu đồng = 18 triệu đồng.
II. Chế độ tử tuất đối với người tham gia BHXH bắt buộc: Trợ cấp tuất hằng tháng
Thân nhân của người lao động được hưởng trợ cấp chế độ tử tuất hằng tháng nếu đáp ứng các điều kiện theo quy định của pháp luật.
1. Điều kiện hưởng
Căn cứ theo Khoản 1 và Khoản 3 Điều 66 Luật BHXH năm 2014, các đối tượng sau đây sau khi qua đời thì thân nhân sẽ được hưởng trợ cấp chế độ tử tuất hằng tháng:
- Người đã đóng BHXH đủ 15 năm trở lên nhưng chưa hưởng BHXH một lần;
- Người đang nhận lương hưu;
- Người chết vì tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp;
- Người bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên đang nhận trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp
Thân nhân của người lao động được hưởng trợ cấp chế độ tử tuất BHXH bắt buộc hằng tháng gồm:
- Con chưa đủ 18 tuổi hoặc đủ 18 tuổi trở lên mà khả năng lao động bị suy giảm từ 81% trở lên; con sinh ra mà cha chết khi mẹ mang thai;
- Nữ từ 55 tuổi, nam từ 60 tuổi; nữ dưới 55 tuổi, nam dưới 60 tuổi nếu khả năng lao động suy giảm từ 81% trở lên;
- Cha đẻ, mẹ đẻ, cha đẻ hoặc mẹ đẻ của vợ, cha đẻ hoặc mẹ đẻ của chồng, thành viên khác trong gia đình, nam từ đủ 60 tuổi và nữ từ đủ 55 tuổi, mà người tham gia BHXH đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình;
- Cha đẻ, mẹ đẻ, cha đẻ hoặc mẹ đẻ của vợ, cha đẻ hoặc mẹ đẻ của chồng, thành viên khác trong gia đình (nam từ đủ 60 tuổi, nữ từ đủ 55 tuổi) và bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên, mà người tham gia BHXH đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình;
- Ngoại trừ con, các thân nhân khác phải không có thu nhập hoặc có thu nhập hằng tháng nhưng thấp hơn mức lương cơ sở (thu nhập này không bao gồm các khoản trợ cấp dành người có công)
2. Mức trợ cấp tuất hằng tháng
Mức trợ cấp chế độ tử tuất hằng tháng cho mỗi thân nhân bằng 50% mức lương cơ sở.
Trường hợp thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng thì mức trợ cấp tuất hàng tháng bằng 70% mức lương cơ sở.
Mức lương cơ sở áp dụng đến ngày 30/06/2023 là 1,49 triệu đồng/tháng. Do đó, mức trợ cấp tuất hàng tháng cho mỗi thân nhân là 50% x 1,49 triệu đồng/tháng = 745,000 đồng/tháng; với thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng là 70% x 1,49 triệu đồng/tháng = 1,043,000 đồng/tháng.
Lưu ý:
- 01 người lao động chết thì chỉ có tối đa 04 thân nhân sẽ được hưởng trợ cấp tuất hàng tháng. Nếu có từ 02 người chết trở lên thì thân nhân sẽ được hưởng 02 lần mức trợ cấp, bằng 140% mức lương cơ sở.
- Thời điểm hưởng trợ cấp tuất hàng tháng là tháng liền kề sau tháng người lao động chết. Trường hợp bố chết mà mẹ đang mang thai thì con được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng tính từ tháng được sinh ra.
Ví dụ minh họa: Ông H là đối tượng đang tham gia BHXH bắt buộc, nhưng qua đời do tai nạn lao động. Ông H có một người vợ 56 tuổi (không có nguồn thu nhập) và một con gái 17 tuổi. Theo đó, thân nhân ông H sẽ được nhận trợ cấp chế độ tử tuất BHXH bắt buộc hằng tháng như sau:
✔ Con ông H hưởng trợ cấp tuất hằng tháng bằng 50% mức lương cơ sở (745,000 đồng/tháng)
✔ Vợ ông H được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng bằng 70% mức lương cơ sở (1,043,000 đồng/tháng) cho đến khi con ông H đủ 18 tuổi, sau đó tiếp tục hưởng trợ cấp tuất hằng tháng bằng 50% mức lương cơ sở.
III. Chế độ tử tuất đối với người tham gia BHXH bắt buộc: Trợ cấp chế độ tử tuất 1 lần
Trợ cấp tuất 1 lần là khoản tiền trợ cấp được chi trả 01 lần duy nhất cho thân nhân của người tham gia BHXH khi qua đời.
1. Điều kiện hưởng
Theo Khoản 1 và Khoản 3, Điều 66 của Luật BHXH năm 2014 quy định đối tượng được hưởng trợ cấp chế độ tử tuất 1 lần như sau:
- Người qua đời không đủ điều kiện hưởng trợ cấp hằng tháng;
- Người qua đời đủ điều kiện hưởng trợ cấp hằng tháng nhưng không có thân nhân để hưởng trợ cấp thì được hưởng trợ cấp tuất 01 lần và thực hiện theo Luật thừa kế.
- Thân nhân thuộc diện hưởng trợ cấp hằng tháng có mong muốn hưởng trợ cấp một lần. Trừ trường hợp thân nhân là con dưới 6 tuổi, hoặc bị suy giảm khả năng lao động từ 81%.
2. Mức hưởng trợ cấp tuất 1 lần
Điều 70 Luật BHXH năm 2014 quy định mức trợ cấp tuất 1 lần như sau:
- Đối với thân nhân của người đang tham gia hoặc đang bảo lưu thời gian đóng BHXH
Mức trợ cấp tuất 1 lần = (1,5 x Mbqtl (*) x Số năm đóng BHXH trước 2014) + (2 x Mbqtl x Số năm đóng BHXH sau 2014)
(*) Mbqtl là mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Lưu ý: Thời gian đóng BHXH có tháng lẻ từ 01 - 06 tháng thì được tính là nửa năm; từ 07 - 11 tháng được tính tròn 01 năm.
- Đối với thân nhân của người đang hưởng lương hưu
Mức trợ cấp tuất 1 lần = (48 x Lương hưu) - 0,5 x (Số tháng đã hưởng lương hưu - 2) x Lương hưu
Lưu ý: Mức thấp nhất của trợ cấp tuất 01 lần là 03 tháng lương hưu đang hưởng.
Ví dụ 1: Ông M đang hưởng mức lương hưu là 3 triệu đồng/tháng. Ông nhận được 8 tháng thì mất. Theo đó, thân nhân của ông M sẽ được hưởng trợ cấp tuất 1 lần với mức hưởng là: (48 x 3 triệu đồng) - 0,5 x (8 - 2) x 3 triệu đồng = 135 triệu đồng.
Ví dụ 2: Ông L có mức lương hưu là 4 triệu đồng/tháng. Ông nhận được 8 năm 6 tháng (102 tháng) thì mất. Theo đó, thân nhân của ông L sẽ được nhận trợ cấp tuất 1 lần với mức hưởng là: 48 - (102 - 2) x 0.5 = 2 (tháng lương hưu)
Tuy nhiên, mức trợ cấp chế độ tử tuất thấp nhất là 3 tháng lương hưu đang hưởng nên thân nhân ông L sẽ được hưởng số tiền trợ cấp tuất 1 lần là: 3 x 4 triệu đồng = 12 triệu đồng.
👉 Tìm hiểu chế độ tử tuất khi tham gia BHXH tự nguyện năm 2023: Tại đây
Kết luận
Trên đây là các thông tin về điều kiện và mức hưởng chế độ tử tuất dành cho người tham gia BHXH bắt buộc trong năm 2023. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp cho người tham gia BHXH và thân nhân của họ được san sẻ một phần gánh nặng tài chính và nhanh chóng ổn định lại cuộc sống.